Xướng ca vô loài là một cụm từ có nguồn gốc từ thời phong kiến Việt Nam, mang theo hàm ý coi thường hoặc miệt thị những người làm nghề ca hát. Theo các nghiên cứu, cụm từ này không chỉ đơn thuần là cách thức nhận diện nghề nghiệp mà còn phản ánh thành kiến xã hội về giá trị và phẩm hạnh của người nghệ sĩ. Trong bối cảnh xã hội phong kiến, người hát hay diễn viên không được xem là những vị trí đáng tôn trọng mà thường bị gán cho sự khinh bỉ, với quan niệm rằng họ không thuộc vào bất kỳ hạng nào trong thứ bậc xã hội, tức là “không có giống nòi, loại lớp gì”.
Bản thân cụm từ “vô loài” mang đến hình ảnh của những con người hoàn toàn bị tách rời khỏi các giá trị chân chính của xã hội. Họ bị xem như là những kẻ đáng bị chê bai, thậm chí không có nhân phẩm nên thường được gọi bằng từ ngữ nặng nề. Câu nói “bọn phường chèo, con hát” được đưa ra để chỉ trích mạnh mẽ các nghệ sĩ, cho thấy mức độ tiêu cực mà xã hội đã dành cho họ.
Xem thêm tại 777VIN
Tác Động Tới Nghệ Sĩ
Khi được áp dụng để chỉ nghệ sĩ, xướng ca vô loài mở ra một cuộc thảo luận sâu sắc về cách xã hội đánh giá con người dựa trên nghề nghiệp. Người ca sĩ, nghệ sĩ, diễn viên dù mang trong mình tài năng nghệ thuật nhưng vẫn sống dưới cái bóng của sự khinh miệt. Điều này chẳng khác nào một vòng kim cô bó buộc sự sáng tạo của họ, khiến nhiều người mang tâm lý tự ti, không dám thể hiện bản thân vì sợ bị chỉ trích.
Nhìn Nhận Thế Giới Hiện Đại
Thú vị thay, những quan niệm cũ ấy giờ đây đang dần thay đổi. Nghệ sĩ bắt đầu trở thành biểu tượng của văn hóa, khuôn mặt đại diện cho cái đẹp trong xã hội. Tuy nhiên, mặc dù những thành kiến về nghề nghiệp đã giảm bớt, bóng ma của lòng tự ti và sự quên lãng vẫn âm thầm ám ảnh trong giới nghệ sĩ. Liệu những người hiện nay có thể thoát khỏi cái nhìn cổ hủ của quá khứ hay không vẫn là câu hỏi cần tiếp tục được đặt ra.
Có thể ví von nghề ca hát như chiếc thuyền nhỏ giữa biển cả rộng lớn: đôi lúc, sóng gió tạo ra áp lực lớn, nhưng đồng thời cũng mở ra vô vàn cơ hội phát triển. Những nghệ sĩ dũng cảm đứng lên nói về công việc của mình có thể giúp phá vỡ rào cản, từ đó xóa bỏ định kiến xã hội. Hành trình này không chỉ là của cá nhân họ mà còn là của cả một cộng đồng, một nền văn hóa đang tìm kiếm chỗ đứng trong lòng người thưởng thức.
